PL 
EN 
DE 
BG 
HR 
CS 
DA 
NL 
ET 
FI 
FR 
EL 
HU 
IT 
LV 
LT 
PT 
RO 
SK 
SL 
ES 
SV 
Centrum Wsparcia
HELPDESK - HELPDESK USŁUG SOCJALNYCH W ZAKRESIE FUNDUSZY UNIJNYCH
Dania
1. Umowa o partnerstwie WE - Dania 2021 - 2027
Na stronie Umowa Partnerstwa pomiędzy Danią a Komisją Europejską w sprawie funduszy unijnych w latach 2021-2027 określa, w jaki sposób władze krajowe planują wykorzystać środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejskiego Funduszu Społecznego+ (EFS+), Funduszu Sprawiedliwego Przekształcenia (JTF) oraz Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury (EMFAF). Umowa została opublikowana 25 maja 2022 r. i przedstawia wykorzystanie 808 mln euro, co stanowi równowartość ok. 6 mld DKK.
Fundusze są przede wszystkim ukierunkowane na wspieranie wzrostu, produktywności i konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), a także zatrudnienia i zielonej transformacji w całym kraju, z następującymi wybranymi ambicjami politycznymi. Oczekuje się, że inwestycje w te cele polityczne będą miały największy potencjał w Danii:
- Cel polityczny 1: "Bardziej konkurencyjna i inteligentna Europa": Poprawa zdolności badawczych i innowacyjnych MŚP, poprawa ich wzrostu i konkurencyjności oraz większe wykorzystanie korzyści płynących z cyfryzacji.
- Cel polityczny 2: "Bardziej zielona i silniejsza Europa": Zwiększenie zdolności innowacyjnych MŚP - w tym wykorzystanie przez nie zaawansowanych technologii - w kierunku transformacji ekologicznej. Dotyczy to czystej i efektywnej produkcji i wykorzystania energii, zrównoważonego transportu oraz działań w zakresie badań i innowacji.
- Cel polityczny 4, "Europa bardziej społeczna i sprzyjająca włączeniu społecznemu": Poprawa jakości, skuteczności i adekwatności edukacji do rynku pracy oraz zapewnienie elastycznego przekwalifikowania, podnoszenia kwalifikacji i kształcenia ustawicznego w świetle nowych wymogów związanych z transformacją ekologiczną. Ma to również na celu sprostanie wyzwaniu, jakim jest brak wykwalifikowanej siły roboczej w przedsiębiorstwach, podczas gdy niektóre osoby dorosłe nadal pozostają poza rynkiem pracy.
- Cel polityczny 5, "Europa bliżej obywateli": Promowanie zintegrowanego i integracyjnego rozwoju społecznego, ekonomicznego i środowiskowego, w tym kultury, dziedzictwa naturalnego, zrównoważonej turystyki i bezpieczeństwa na obszarach miejskich. Powinno to zapewnić miastom średniej wielkości (4.000-20.000 mieszkańców) wystarczającą ilość miejsc pracy, sklepów i oferty kulturalnej.
Duński Urząd ds. Przedsiębiorstw (Erhvervsstyrelsen) zarządza EFRR, EFS+ i JTF. Ministerstwo żywności, rolnictwa i rybołówstwa zarządza EMFAF.
Wprowadzenie EFRR i EFS+ 2021 - 2027
EFRR
Duńska Rada Rozwoju Przedsiębiorczości (Erhversfremmebestyrelsen) została powołana w 2018 r. w celu nadania priorytetów - wraz z podmiotami lokalnymi, regionalnymi i krajowymi - zdecentralizowanym inicjatywom w ramach duńskiej regionalnej polityki biznesowej na rzecz wzrostu i rozwoju, w tym funduszom EFRR. Rada składa się z członków z większych firm, wybranych polityków z gmin i regionów, a także przedstawiciela organizacji pracodawców, organizacji pracowników oraz odpowiednio Ministerstwa Przemysłu, Biznesu i Finansów.
Do EFRR trafia ok. 1,8 mld DKK. 55 % środków należy przeznaczyć na cel polityki (PO) 1, 30 % na PO2, co najmniej 8 % należy przeznaczyć na zrównoważony rozwój miast, a co najmniej 8 % na PO5. Ambicje te zostały opracowane w Krajowym Programie EFRR: "Silne przedsiębiorstwa dzięki innowacjom, digitalizacji i zielonej transformacji" (w języku duńskim). EFRR dąży do:
- Promowanie gospodarki obiegowej
- Wzmocnienie zdolności innowacyjnych przedsiębiorstw i rozwój nowych rozwiązań
- Wzmocnienie konkurencyjności przedsiębiorstw
- Rozwinięcie silnej pozycji w zakresie technologii dobrobytu
- Promowanie zrównoważonego rozwoju żywych centrów miast w małych i średnich miastach
- Przyciąganie prywatnych inwestycji poprzez rozwój infrastruktury turystycznej
- Napęd cyfrowej transformacji przedsiębiorstw
EFS+
EFS+ jest również zarządzany przez Duńską Radę Rozwoju Biznesu.
Do EFS+ trafia ok. 891 mln DKK. Co najmniej 25 % z tych środków powinno być przeznaczone na inicjatywy na rzecz integracji społecznej, a co najmniej 3 % na działania na rzecz osób defaworyzowanych społecznie. Dodatkowo rząd duński postanowił przeznaczyć 20 % środków na wzmocnienie wysiłków regionów w dziedzinie edukacji, co oznacza, że pięć duńskich regionów może zasugerować, jak wydać te środki. EFS+ koncentruje się przede wszystkim na PO4, a ambicje polityczne zostały opracowane w Krajowym programie dla EFS+: "Silniejsza Dania dzięki edukacji i umiejętnościom" (w języku duńskim), która ma siedem celów:
- Sprawić, by więcej osób ukończyło szkolenie zawodowe lub studia wyższe
- Podnoszenie kompetencji siły roboczej poprzez ukierunkowane i elastyczne kształcenie ustawiczne
- Wspieranie przedsiębiorczości
- Włączenie i zatrzymanie obywateli na rynku pracy
- Zapewnienie młodym ludziom umiejętności, które przygotują ich do życia w przyszłości
- Wspieranie równego dostępu do edukacji
- Promowanie integracji społecznej obywateli bezdomnych lub zagrożonych bezdomnością
2. Decyzje polityczne
EFRR
EFRR ma na celu przyczynienie się do realizacji PO1 "Bardziej konkurencyjna i inteligentna Europa" poprzez promowanie wprowadzania nowych produktów i rozwiązań wśród MŚP, ich konkurencyjności (obroty, miejsca pracy, eksport i wydajność) oraz poprzez zwiększenie znaczenia internetowego centrum pomocy dla przedsiębiorstw Virksomhedsguiden.
EFRR przyczyni się do realizacji PO2 "Europa bardziej przyjazna środowisku i silniejsza", promując przejście na gospodarkę obiegową poprzez partnerstwa między MŚP a organami publicznymi. Powinno to zmierzać do zmniejszenia emisji CO2 i innych gazów cieplarnianych, zmniejszenie ilości odpadów i zwiększenie ich recyklingu. Częścią tego jest przyjęta przez rząd Danii strategia zielonych badań w zakresie inwestycji w zielone badania, technologie i innowacje. Obejmuje ona cztery szczegółowe misje badawcze w obszarach, w których istnieją szczególne potrzeby przyspieszenia rozwoju nowych rozwiązań, aby osiągnąć cel, jakim jest Dania neutralna klimatycznie w 2050 roku. Są to:
- Wychwytywanie i składowanie lub wykorzystanie CO2 (wychwytywanie dwutlenku węgla)
- Zielone paliwa dla transportu i przemysłu (Power-to-X)
- Rolnictwo i produkcja żywności przyjazne dla klimatu i środowiska
- Gospodarka cyrkulacyjna ze szczególnym uwzględnieniem tworzyw sztucznych i tekstyliów
Misje te powinny być rozwiązywane w ramach zielonych partnerstw pomiędzy sektorem badawczym, społecznością biznesową i władzami w ramach długoterminowych wysiłków strategicznych, które nie tylko wzmocnią wiodącą pozycję duńskich przedsiębiorstw w zakresie zielonych technologii, ale także zmniejszą emisję gazów cieplarnianych. W ten sposób realizuje się zarówno PO1, jak i PO2.
Rząd duński uruchomił w 2020 r. plan przedstawiający zieloną transformację sektora budowlanego. W tym kontekście EFRR będzie promował zrównoważony i zintegrowany rozwój miast, obszarów wiejskich i przybrzeżnych poprzez inwestycje w rozwój turystyki, w tym infrastruktury. Celem jest wspieranie sektora turystycznego, który jest bardziej zrównoważony pod względem finansowym, jak również pod względem klimatu i środowiska. EFRR będzie wspierać inwestycje, które łączą zrównoważony rozwój, estetykę i integrację z nową europejską inicjatywą Bauhausu, mającą na celu znalezienie rozwiązań dla wyzwań klimatycznych za pomocą architektury, która jest zarówno atrakcyjna, jak i finansowo opłacalna.
EFRR przyczynia się do realizacji PO5 "Europa bliżej obywateli“poprzez wspieranie partnerstw strategicznych, które mogą rozwijać centra miast i zapewnić lokalnym przedsiębiorstwom potrzebne kompetencje, tak aby miały one lepsze podstawy do rozwijania zrównoważonego środowiska miejskiego. Podobnie, niektóre miasta otrzymają fundusze na rozwój fizyczny.
EFS+
EFS+ ma na celu PO4, "Europa bardziej społeczna i sprzyjająca włączeniu społecznemu", poprzez inwestowanie w inicjatywy, które mogą wprowadzić do pracy osoby znajdujące się na obrzeżach rynku pracy. Dzięki temu mogą oni wspierać się finansowo, być częścią społeczności pracowniczej, a także upewnić się, że firmy mogą uzyskać potrzebną im siłę roboczą. W Danii funkcjonuje już wiele inicjatyw społecznych i ważne jest, aby nowe inwestycje starały się uzupełniać istniejące i planowane inicjatywy. Dzięki EFS+ zwiększy się liczba osób uzyskujących kwalifikacje formalne i nieformalne, liczba osób zakładających działalność gospodarczą oraz liczba osób wchodzących na rynek pracy. Będzie to realizowane poprzez wspieranie równego dostępu do edukacji i integracji osób defaworyzowanych społecznie. EFS+ będzie:
- Podniesienie kwalifikacji siły roboczej dzięki większej liczbie osób kończących szkolenia zawodowe i studia wyższe
- Dostosowanie kwalifikacji siły roboczej poprzez kształcenie ustawiczne, aby lepiej odpowiadały potrzebom rynku pracy, zwłaszcza w zakresie umiejętności cyfrowych i umiejętności potrzebnych w ramach transformacji ekologicznej
- Zwiększenie liczby nowo powstałych przedsiębiorstw i zapewnienie ich przetrwania
- Zwiększenie wskaźnika zatrudnienia wśród osób nie mających stałego połączenia z rynkiem pracy
- Zwiększenie integracji społecznej obywateli bezdomnych lub zagrożonych bezdomnością
W związku z tym rząd duński postanowił przeznaczyć 20 % środków z EFS+ dla pięciu regionów na inwestycje w edukację pod dwoma nagłówkami: "Kompetencje dla przyszłości" oraz "Edukacja dla każdego". Chodzi o to, aby młodzi ludzie mogli sprostać wymaganiom przyszłej pracy oznaczonej w kategoriach rozwoju cyfrowego i technologicznego oraz zielonej transformacji, ale także o to, aby więcej osób zainteresowało się kształceniem zawodowym i naukami przyrodniczymi. Wiąże się to zarówno ze wzmocnieniem kompetencji potrzebnych młodym ludziom do podjęcia nauki w szkole średniej, ale także z zabezpieczeniem ich dostępu do edukacji bez względu na miejsce zamieszkania. Aby uwzględnić znajomość warunków lokalnych i zapewnić skoordynowane działania związków zawodowych i stowarzyszeń pracodawców, regionalne rady rynku pracy (Regionale arbejdsmarkedsråd) są zaangażowane w tę pracę.
EFS+ przyczyni się do realizacji PO1, "Bardziej konkurencyjna i inteligentna Europa", przez zapewnienie MŚP dostępu do dobrze wykwalifikowanej siły roboczej i potrzebnych kompetencji w celu zwiększenia potencjału innowacyjnego. Przyczynia się również do PO2, "A greener and more robust Europe", ze szczególnym naciskiem na umiejętności w zakresie zielonych przemian, co również uważa się za przewagę konkurencyjną duńskich przedsiębiorstw. W ścisłej współpracy z EFRR, EFS+ inwestuje również w infrastrukturę dla turystyki, co ma na celu przyciągnięcie inwestycji prywatnych. Wiele miejsc pracy o niskich dochodach dla pracowników niewykwalifikowanych znajduje się w sektorze usług, a zatem odgrywa on ważną rolę w zabezpieczaniu miejsc pracy.
3. Związek z usługami społecznymi - cele istotne dla usług społecznych
Znaczenie EFS+ dla sektora społecznego w Danii jest dość ograniczone, ponieważ większość funduszy jest skierowana do przedsiębiorstw, centrów biznesowych oraz organizacji publicznych lub prywatnych posiadających wiedzę specjalistyczną w zakresie wspierania przedsiębiorczości i/lub turystyki. Podkreśla to fakt, że fundusze są administrowane przez The Danish Business Authority, a odpowiedzialnym ministerstwem jest Ministerstwo Przemysłu, Biznesu i Spraw Finansowych. Sektor społeczny jest zarządzany przez Ministerstwo Spraw Społecznych, Mieszkalnictwa i Osób Starszych.
20 % środków przeznaczonych na działania w zakresie edukacji regionalnej ma większe znaczenie dla usług społecznych. Zobacz przykład z Regionu Północnej Danii tutaj (w języku duńskim). Zwykła edukacja dla ogółu społeczeństwa - w tym przypadku szkolenie zawodowe i szkolnictwo wyższe - nie jest uważana (politycznie ani administracyjnie) za część sektora społecznego w Danii. Mogą jednak nadal istnieć odpowiednie możliwości dla dostawców usług społecznych - którzy posiadają wiedzę na temat włączania osób w niekorzystnej sytuacji społecznej do edukacji lub na rynek pracy - do współpracy z instytucjami zapewniającymi kształcenie na poziomie średnim.
Najbardziej istotne dla dostawców usług społecznych są fundusze przeznaczone na inicjatywy związane z przeciwdziałaniem bezdomności, które w najnowszym naborze były administrowane przez Duński Urząd ds. Usług Społecznych i Mieszkalnictwa.
4. Przydatne zasoby
Wszelkie informacje na temat przedmiotowych funduszy unijnych, jak również umowy partnerskiej można znaleźć tutaj: Fonde | Udvikling i Danmark (erhvervsstyrelsen.dk) (na stronie jest skrócona wersja angielska, wybierając English w dolnej części strony).
Wszystkie otwarte i zamknięte nabory projektów można znaleźć tutaj: Ansøgningsrunder | Udvikling i Danmark (erhvervsstyrelsen.dk) (W języku duńskim).
Wsparcie HELPDESK
Współfinansowane przez Unię Europejską. Wyrażone poglądy i opinie należą jednak wyłącznie do autora (autorów) i niekoniecznie odzwierciedlają stanowisko Unii Europejskiej. Ani Unia Europejska, ani organ przyznający pomoc nie ponoszą za nie odpowiedzialności.
Wsparcie HELPDESK