Ondersteuningscentrum

HELPDESK - HELPDESK SOCIALE DIENSTEN OVER EU-FONDSEN

Oostenrijk

1. PARTNERSCHAPSOVEREENKOMST EG - OOSTENRIJK 2021 - 2027

De partnerschapsovereenkomst met Oostenrijk heeft betrekking op 5 fondsen: EFRO, ESF+, Cohesiefonds, Fonds voor een rechtvaardige overgang en het Europees Fonds voor Maritieme Zaken, Visserij en Aquacultuur (EMFAF)Op de 2nd van mei 2022 heeft de Commissie haar Partnerschapsovereenkomst met Oostenrijk, een investeringsstrategie van 1,3 miljard euro in het kader van het cohesiebeleid voor de periode 2021-2027.  

A. INLEIDING ERDF EN ESF+ 2021 - 2027

EFRO
Oostenrijk streeft ernaar 61% van zijn Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) in onderzoeksinfrastructuur voor hightechproductie, het stimuleren van productiviteit en efficiënt gebruik van hulpbronnen. Circulaire economie, digitalisering en energie-efficiëntie zullen leidende beginselen zijn bij de selectie van projecten.
Om de levenskwaliteit in steden en stedelijke gebieden te verbeteren, zal Oostenrijk 46 miljoen euro van de EFRO-toewijzing investeren in duurzame stads- en plattelandsontwikkeling met de nadruk op efficiënt gebruik van hulpbronnen, klimaataanpassing, een op innovatie gerichte economie en lokale ontwikkeling. Voortbouwend op de positieve ervaring met de door de Gemeenschap geleide lokale ontwikkeling (bv. het CLLD-project KLAR! KAUNERGRAT), zal deze aanpak in Tirol worden voortgezet om een geïntegreerde sociale, economische en ecologische ontwikkeling te stimuleren.
Het programma draagt duurzaam bij tot de versterking van het concurrentievermogen van Oostenrijk en schept werkgelegenheid. De volgende resultaten worden nagestreefd:
  • Verbetering van de productiviteit en het concurrentievermogen van bedrijven door middel van innovatieprojecten en de toepassing van geavanceerde en digitale technologieën.
  • Vermindering van het energieverbruik en de CO2-uitstoot door het bevorderen van investeringen in een efficiënter gebruik van hulpbronnen en energie, en door een integrale beschouwing van de kringloopeconomie.
  • Verbetering van de kwaliteit van het milieu, de lucht en de levenskwaliteit in steden en stedelijke omgevingen via geïntegreerde concepten voor duurzame stadsontwikkeling en een zuinige ruimtelijke ordening.
  • Uitvoering van geïntegreerde regionale ontwikkeling via de CLLD-aanpak in Tirol ter bevordering van geïntegreerde sociale, economische en ecologische ontwikkeling
Het idee van samenwerking is verankerd in de specifieke doelstellingen en de desbetreffende maatregelen. De doelstelling "energie-efficiëntie eerst!" wordt bij de selectie van projecten in aanmerking genomen voor infrastructuurinvesteringen overeenkomstig de voorschriften van de overkoepelende verordening.

-> EFRO-programma's: 

  • Programma IBW-EFRE/JTF 2021-2027: Europäischer Fonds für Regionale Entwicklung: IBW-EFRE/JTF 2021-2027: Investitionen in Beschäftigung, Wachstum und den Übergangzueiner CO2-armen Wirtschaft in Österreich 2021-2027.
ESF+
De ESF-middelen worden in Oostenrijk verdeeld door 13 verschillende bemiddelende instanties; 4 daarvan maken deel uit van nationale bestuursorganen (zie hier: https://www.esf.at/foerderprogramm/foerderstellen/). Het grootste deel wordt echter verdeeld door de 9 deelstaten. Zij hebben allemaal verschillende prioriteiten wat betreft wat en wie zij financieren, maar over het algemeen ligt er een sterke nadruk op projecten voor arbeidsmarktintegratie.
Oostenrijk heeft ongeveer 130 miljoen euro uit de Europees Sociaal Fonds Plus (ESF+) en het EFRO om de sociale cohesie te bevorderen. Er zal aandacht worden besteed aan gendergelijkheid en gelijke kansen in onderwijs en werkgelegenheid door bijvoorbeeld de toegang van vrouwen en alleenstaande ouders tot de arbeidsmarkt te bevorderen. De fondsen zullen ook investeringen ondersteunen in infrastructuur, banen en onderwijs voor mensen met een handicap, mensen met een migrantenachtergrond en andere kansarme groepen.
Bovendien zal het ESF+ zich richten op sociale innovatie, met een kenniscentrum, het bevorderen van kennisdeling en het creëren van netwerken, participatieprocessen en experimenteerruimten om de innovatiecapaciteit te versterken.
Via het ESF+ worden maatregelen uitgevoerd die bijdragen tot het doel van een socialer en inclusiever Europa. De maatregelen zijn ingebed in nationale beleidsbenaderingen, vooral in het nationale hervormingsprogramma.
Er worden drie strategische prioriteiten voor de verzoening en gelijkheid van vrouwen en mannen uitgevoerd:
  1. Maatregelen om de ongelijke inkomensverdeling aan te pakken (met inbegrip van de lagelonensector): (Verdere) ontwikkeling van bedrijfsgerelateerde benaderingen, kwalificatie, beroepsopleiding
  2. regionale en sectorspecifieke benaderingen die de verenigbaarheid van werk en zorgtaken (bv. kinderopvang) ondersteunen: innovatieve, regionale benaderingen (bv. netwerken tussen gemeenschappen, bedrijven en belanghebbenden, advies over herintreding).
  3. Maatregelen om stereotypen te doorbreken: benaderingen om genderneutrale loopbaankeuzes te bevorderen, kwalificatie, campagnes, proefprojecten voor/met doelgroepen die tot dusver niet zijn bereikt.
 
-> ESF+ programma's:
  • ESF+ ProgrammaBeschäftigungÖsterreich & JTF 2021-2027
  • ESF+ programma voor materiële deprivatie 2021-2027

2. BELEIDSKEUZES

EFRO
  1. Europäischer Fonds für Regionale Entwicklung - EFRE, Programm IBW/EFRE & JTF 2021-2027 - Investitionen in Beschäftigung, Wachstum und den Übergangzueiner CO2-armen Wirtschaft in Österreich 2021-2027 (Investeringen in werkgelegenheid, groei en de overgang naar een koolstofarme economie in Oostenrijk 2021-2027)
Beleidsdoelstelling 1: een concurrerender en slimmer Europa door innovatieve en slimme economische transformatie en regionale ICT-verbindingen te bevorderen;

Rechtvaardiging voor keuze PO: Ondanks positieve macro-economische ontwikkelingen vóór de Covid-19 pandemie bleek uit de multifactorproductiviteit (MFP) dat in een Europese vergelijking Oostenrijk een hoog niveau van arbeidsproductiviteit heeft, maar dat de multifactorproductiviteit (MFP) sinds de financiële en economische crisis langzamer is gegroeid dan in andere Europese landen (OESO, 2018). De interventies gaan ook in op de uitdaging van een grotere deelname aan de Europese onderzoeksruimte. Bovendien zal er een focus zijn op kmo's, meer bepaald het upgraden van de bestaande vaardigheden en specialisaties. "Digitalisering" zal een integraal thema van het programma zijn vanwege het grote belang ervan en zal worden ondersteund door onderzoeks- en innovatieprojecten.  

Beleidsdoelstelling 2: een groener, koolstofarm overgangsproces naar een koolstofneutrale economie en een veerkrachtig Europa door bevordering van een schone en eerlijke energietransitie, groene en blauwe investeringen, de circulaire economie, beperking van en aanpassing aan de klimaatverandering, risicopreventie en -beheer, en duurzame stedelijke mobiliteit.
Rechtvaardiging voor keuze PO: Oostenrijk heeft zich verbonden tot klimaatneutraliteit in 2040 en de EU in 2050. Oostenrijk wil bijdragen aan de doelstellingen van de Green Deal via een hulpbronnenefficiënte en concurrerende economie en de ontkoppeling van groei en hulpbronnengebruik. De belangrijkste doelgroep zijn bedrijven. Daarnaast zijn verdere inspanningen nodig om de circulaire economie te versterken.
Beleidsdoelstelling 5: een Europa dat dichter bij de burger staat door de duurzame en geïntegreerde ontwikkeling van alle soorten gebieden en lokale initiatieven te bevorderen.
Rechtvaardiging voor keuze PO: Vanwege de voortschrijdende verstedelijking is voor dit PO gekozen. In Oostenrijk woont bijna 60% van de bevolking in stedelijke gebieden. Dit brengt uitdagingen met zich mee in verband met stadsuitbreiding, ruimtebeslag, toenemende pendelstromen en de daaruit voortvloeiende negatieve milieueffecten, met name luchtverontreiniging. Bovendien worden steden geconfronteerd met hogere temperaturen en langdurige hittegolven. Er wordt een minimumbedrag van 8% van de EFRO-middelen aangehouden. Vanwege de uitdagingen op het gebied van hulpbronnen en grondgebruik, alsmede klimaat, milieu en mobiliteit, ligt de nadruk op functionele stadsregio's die in het bijzonder worden getroffen.
ESF+
  1. ProgrammBeschäftigungÖsterreich 2021-2027 & JTF - EuropäischerSozialfonds- ESF+
Dit programma houdt verband met beleidsdoelstelling 4: Een socialer en meer inclusief Europa waarin de Europese pijler van sociale rechten wordt uitgevoerd.
Rechtvaardigingskeuze PO:  In de interventiestrategie wordt rekening gehouden met afzonderlijke beginselen uit alle drie de hoofdstukken van de Europese pijler van sociale rechten en de interventies sluiten nauw aan bij de landenspecifieke aanbevelingen van de Raad en het nationale hervormingsprogramma. De Europese Commissie beveelt Oostenrijk ook aan om voor de nieuwe programmaperiode de arbeidsparticipatie van vrouwen en de gelijkheid van vrouwen en mannen te bevorderen. Het risico op armoede en sociale uitsluiting ligt onder het EU-gemiddelde, maar er zijn nog steeds ongeveer 1,5 miljoen mensen die zich in een dergelijke situatie bevinden. Vooral langdurig werklozen worden hierdoor getroffen. Daarom zullen maatregelen worden genomen die gericht zijn op de groep armoede en sociale uitsluiting. Het landenrapport van de Europese Commissie van 2019 verwijst naar het lage niveau van basisvaardigheden in specifieke sociaaleconomische groepen, in vergelijking met de EU. Vooral laagopgeleiden, werklozen en jongeren die geen werk hebben, geen onderwijs volgen of geen opleiding volgen (NEET's) worden hierdoor getroffen.
  1. ESF+ ProgrammzurBekämpfungmaterieller Deprivation 2021-2027
Dit programma houdt verband met beleidsdoelstelling 4: Een socialer en meer inclusief Europa waarin de Europese pijler van sociale rechten wordt uitgevoerd.
Motivering keuze PO: Het programma draagt bij tot het waarborgen van bestaansmiddelen en het bestrijden van armoede. Voorts is beginsel 11 van de Europese pijler van sociale rechten aan de orde rechten op betaalbaar onderwijs en opvang voor jonge kinderen en bescherming tegen armoede en het recht van kinderen uit kansarme milieus op speciale maatregelen ter bevordering van onder meer gelijke kansen. Deze doelstellingen moeten worden bereikt door de jaarlijkse verstrekking van schoolartikelen aan kinderen uit huishoudens met een minimuminkomen/sociale bijstand. De distributie van schoolartikelen levert een grote bijdrage aan de bestrijding van armoede onder kinderen. Doelstelling voor de financieringsperiode: 335.000 deelnemers aan het programma. Op nationaal niveau wordt aanvullende steun gezocht om een deelname mogelijk te maken die de behoeften dekt.
Er wordt verwezen naar de volgende beginselen:
  • De Europese pijler van sociale rechten is in het najaar van 2017 door de Europese Raad aangenomen, die in het onderdeel "Sociale bescherming en sociale integratie" het speciale beginsel voor de bescherming van kinderen tegen armoede bevat.
  • De Europese kindergarantie, die op 14 juni 2021 door de Raad van de Europese Unie is aangenomen, moet ervoor zorgen dat elk kind dat in Europa in armoede dreigt te vervallen, toegang krijgt tot fundamentele rechten zoals gezondheidszorg en onderwijs.
  • De resultaten van de tussentijdse evaluatie van het Fonds voor Europese hulp aan de meest behoeftigen, met inbegrip van de resultaten van de interviews met belanghebbenden, erkennen dat de materiële steun en de maatregelen voor sociale insluiting van het fonds de doelgroepen daadwerkelijk helpen.

3. VERBAND MET SOCIALE DIENSTEN - DOELSTELLINGEN DIE RELEVANT ZIJN VOOR SOCIALE DIENSTEN

In Oostenrijk is de relatie tussen het ESF(+) en de sociale diensten vrij sterk. Prioriteiten zoals actieve integratie, levenslang leren en gendergelijkheid maken een verscheidenheid aan projecten voor kwetsbare groepen mogelijk, waarvan er vele door organisaties voor sociale dienstverlening worden uitgevoerd. Tot de doelgroepen behoren jongeren, migranten en mensen met een lagere formele opleiding. De sociale diensten in Oostenrijk worden grotendeels door de overheid gefinancierd en door NGO's (hoofdzakelijk verenigingen) verstrekt. Voor sommige van deze organisaties is het ESF een aanvullende financieringsbron (bijv. als aanvulling op de basisfinanciering door ministeries of, zoals voor de arbeit plus-leden, de openbare dienst voor arbeidsvoorziening). Een lijst van projecten vindt u hier (alleen in het Duits): https://www.esf.at/projekte/

4. NUTTIGE BRONNEN

HELPDESK Ondersteuning

Medegefinancierd door de Europese Unie. De opvattingen en meningen die worden geuit zijn echter uitsluitend die van de auteur(s) en komen niet noodzakelijk overeen met die van de Europese Unie. Noch de Europese Unie, noch de steunverlenende autoriteit kunnen daarvoor verantwoordelijk worden gesteld.

Gefinancierd door de Europese Unie. De opvattingen en meningen die worden geuit zijn echter uitsluitend die van de auteur(s) en komen niet noodzakelijk overeen met die van de Europese Unie. Noch de Europese Unie, noch de steunverlenende instantie kunnen daarvoor verantwoordelijk worden gesteld.

HELPDESK Ondersteuning

Gefinancierd door de Europese Unie. De opvattingen en meningen die worden geuit zijn echter uitsluitend die van de auteur(s) en komen niet noodzakelijk overeen met die van de Europese Unie. Noch de Europese Unie, noch de steunverlenende instantie kunnen daarvoor verantwoordelijk worden gesteld.
Ga naar de inhoud