Τα ευρωπαϊκά κονδύλια κατανέμονται στο πλαίσιο επταετών δημοσιονομικών περιόδων ή προοπτικών και βρισκόμαστε στην αρχή της νέας δημοσιονομικής περιόδου 2021-2027. Το δημοσιονομικό κονδύλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι το μεγαλύτερο μέχρι σήμερα και ανέρχεται σε 1.824,3 δισ. ευρώ, ένα περισσότερα από 25 δισ. ευρώ είναι διαθέσιμα για τη Δημοκρατία της Κροατίας. Τα κονδύλια που διατίθενται στη Δημοκρατία της Κροατίας για τη δημοσιονομική περίοδο 2021-2027 ανέρχονται σε περισσότερα από 14 δισεκατομμύρια ευρώ από το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και λίγο περισσότερα από 11 δισεκατομμύρια ευρώ από την ΕΕΓΔΕ (ΕΕ επόμενης γενιάς).
Συμφωνία εταιρικής σχέσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την Κροατία για την περίοδο 2021-2027. περιλαμβάνει κονδύλια από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο Plus (ΕΚΤ+) και το Ταμείο για τη Δίκαιη Μετάβαση.
Ο κανονισμός κοινών διατάξεων (ΚΚΔ) καθορίζει τους κύριους επενδυτικούς στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης έως το 2027, καθώς και το βασικό πλαίσιο για την ανάπτυξη εγγράφων προγραμμάτων, την υλοποίηση, την αξιολόγηση, τη διαχείριση και τον έλεγχο.
Το ΚΠΑ ορίζει πέντε στόχους πολιτικής που αντικατοπτρίζουν τις κύριες προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Μια πιο ανταγωνιστική και πιο έξυπνη Ευρώπη- μια πιο πράσινη, ανθεκτική και με χαμηλές εκπομπές ρύπων Ευρώπη- μια πιο συνδεδεμένη Ευρώπη με ενίσχυση της κινητικότητας- μια Ευρώπη χωρίς αποκλεισμούς με σημαντικότερη κοινωνική συνιστώσα- μια Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες.
1.1.1 ΕΤΠΑ
Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) συμβάλλει στη μείωση των διαφορών μεταξύ των επιπέδων ανάπτυξης των διαφόρων περιφερειών και στη μείωση της καθυστέρησης των περιφερειών που βρίσκονται στην πλέον μειονεκτική θέση, μεταξύ των οποίων ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στις περιφέρειες που είναι εκτεθειμένες σε σοβαρές και μόνιμες φυσικές ή δημογραφικές δυσκολίες, όπως οι βορειότερες περιφέρειες με πολύ χαμηλή πυκνότητα πληθυσμού των νησιωτικών, παραμεθόριων και ορεινών περιοχών.
Υποστήριξη από το ΕΤΠΑστο με επενδύσεις σε υποδομές, δραστηριότητες εφαρμοσμένης έρευνας και καινοτομίας, συμπεριλαμβανομένης της βιομηχανικής έρευνας, της πειραματικής ανάπτυξης και των μελετών σκοπιμότητας, επενδύσεις στην πρόσβαση σε υπηρεσίες, παραγωγικές επενδύσεις σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) και επενδύσεις με στόχο τη διατήρηση των υφιστάμενων θέσεων εργασίας και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, εξοπλισμός, λογισμικό και άυλα περιουσιακά στοιχεία, δικτύωση, συνεργασία, ανταλλαγή εμπειριών και δραστηριότητες που αφορούν ομάδες καινοτομίας, μεταξύ άλλων, μεταξύ επιχειρήσεων, ερευνητικών οργανισμών και δημόσιων αρχών, πληροφόρηση, επικοινωνία και σπουδές, και τεχνική βοήθεια.
Την περίοδο 2021-2027. Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) θα συνεχίσει να συμβάλλει στην ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής των κρατών μελών της ΕΕ και θα επιτρέψει επενδύσεις ώστε όλες οι ευρωπαϊκές περιφέρειες να είναι:
Συμπεριλαμβανομένων επιπλέον 47,5 δισ. ευρώ από το Ταμείο Επόμενης Γενιάς της ΕΕ, η ΕΕ έχει διαθέσει περισσότερα από 370 δισ. ευρώ για τις πολιτικές οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής της για την περίοδο 2021-2027. Μέσω της χρήσης του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης, η Κροατία διαθέτει διαθέσιμη συγχρηματοδότηση από 50 έως 75% της συνολικής αξίας του έργου.
Η χρηματοδοτική κατανομή για την Κροατία (2021-2027) ανέρχεται σε 5,54 δισ. ευρώ.
Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης ρυθμίζεται ανά τομέα Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1058 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Ιουνίου 2021, για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ταμείο Συνοχής.
1.1.2 ESF+
Το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο Plus (ΕΚΤ+) είναι το κύριο μέσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επένδυση σε ανθρώπους και συστήματα σε πολιτικές απασχόλησης, εκπαίδευσης και κοινωνικής ένταξης, το οποίο στηρίζει την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή. Οι επενδύσεις από το ΕΚΤ+ συμβάλλουν στην εφαρμογή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων. Το ΕΚΤ+ αποτελεί επίσης ένα από τα θεμέλια της κοινωνικοοικονομικής ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την πανδημία του κοροναϊού, κατά τη διάρκεια της οποίας η συμμετοχή στην αγορά εργασίας μειώθηκε, τα συστήματα εκπαίδευσης και υγείας αντιμετώπισαν πολλές προκλήσεις και η ανισότητα αυξήθηκε. Το ΕΚΤ+ θα αποτελέσει ένα από τα βασικά μέσα που θα βοηθήσουν τα κράτη μέλη να επιλύσουν αυτά τα προβλήματα. Το ΕΚΤ+ είναι το κύριο χρηματοδοτικό εργαλείο της ΕΕ για την ενίσχυση της κοινωνικής διάστασης της Ένωσης. Η Κροατία χρησιμοποιεί αυτό το μέσο για την εφαρμογή ποιοτικών εθνικών πολιτικών μέσω διαφόρων έργων που αποσκοπούν στην αύξηση της εκπαίδευσης και της απασχόλησης των Κροατών πολιτών. Ο κύριος στόχος του ΕΚΤ + είναι να συμβάλει σε μια πιο κοινωνική Ευρώπη και να κάνει πραγματικότητα την εφαρμογή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων. Το ΕΚΤ+ συμβάλλει στην οικονομική και κοινωνική σύγκλιση σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η χρηματοδότηση από το ΕΚΤ+ θα συμβάλει επίσης στην εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών για την απασχόληση, όπως ορίζονται στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο Συντονισμού των Πολιτικών και στο γενικό στόχο της έξυπνης, χωρίς αποκλεισμούς και βιώσιμης ανάπτυξης μετά το 2020 (Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ), όπως η εξασφάλιση υψηλού επιπέδου ανθρώπινης υγείας. Η πρωτοβουλία θα συμβάλει στη βελτίωση των ευκαιριών απασχόλησης, στην άνοδο του βιοτικού επιπέδου, στη διευκόλυνση της κινητικότητας της εργασίας και στην ενίσχυση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, όπως ορίζεται στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) και στον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ. Το ποσοστό συγχρηματοδότησης είναι από 50 έως 85% της συνολικής αξίας του έργου.
Η χρηματοδοτική κατανομή για την Κροατία (2021-2027) ανέρχεται σε 1,98 δισ. ευρώ.
Θεματική συγκέντρωση του ταμείου: εκπαίδευση, κατάρτιση και δια βίου μάθηση- αποτελεσματικότητα της αγοράς εργασίας και ισότιμη πρόσβαση στην ποιότητα την απασχόληση, την κοινωνική ένταξη, την υγεία και την καταπολέμηση της φτώχειας.
Τα ακόλουθα μπορούν να χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο:
Το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο Plus ρυθμίζεται ανά τομέα Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1057 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Ιουνίου 2021, για τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου plus (ΕΚΤ+) και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1296/2013.
Το ΕΤΠΑ στην Κροατία εξυπηρετεί κυρίως την επίτευξη στόχων από δύο προγράμματα: το Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητας και Συνοχής 2021-2027 και το Ολοκληρωμένο Εδαφικό Πρόγραμμα 2021-2027.
Στόχος πολιτικής 1: Μια πιο ανταγωνιστική και πιο έξυπνη Ευρώπη με την προώθηση του καινοτόμου και έξυπνου οικονομικού μετασχηματισμού και της περιφερειακής συνδεσιμότητας ΤΠΕ;
Αιτιολόγηση της επιλογής του στόχου πολιτικής: Σύμφωνα με τις συστάσεις του Συμβουλίου σχετικά με το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων για το 2019 και το 2020, λαμβάνονται μέτρα που εστιάζουν στην ανάπτυξη της επενδυτικής πολιτικής για την έρευνα και την καινοτομία, λαμβάνοντας υπόψη τις περιφερειακές διαφορές, μέτρα για την προώθηση της απόκτησης δεξιοτήτων, μέτρα για την αύξηση της πρόσβασης σε ψηφιακές υποδομές και υπηρεσίες και περαιτέρω επενδύσεις στο ευρυζωνικό διαδίκτυο. Οι πολιτικές επιλέχθηκαν λαμβάνοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές για τις επενδύσεις από την Έκθεση για την Κροατία 2019, όπου, μεταξύ άλλων, προσδιορίστηκαν ως προτεραιότητες τα εξής: βελτίωση των αποτελεσμάτων της καινοτομίας και του αριθμού των καινοτόμων επιχειρήσεων στον τομέα της έξυπνης εξειδίκευσης, καθώς και επενδύσεις σε δεξιότητες στον προαναφερθέντα τομέα, δραστηριότητες που θα συμβάλουν στην εμπορική αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων, προώθηση διαλειτουργικών ηλεκτρονικών υπηρεσιών και της χρήσης τους από τους πολίτες, καθώς και ενσωμάτωση της ψηφιακής τεχνολογίας στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, πρόοδος στις παγκόσμιες αλυσίδες αξίας, βελτίωση της ποιότητας των ιδρυμάτων υποστήριξης της επιχειρηματικότητας και του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Οι δραστηριότητες που σχετίζονται με αυτόν τον στόχο θα συμβάλουν επίσης στη μείωση της διαφοράς του περιφερειακού ΑΕΠ ανά κάτοικο, προκειμένου να μειωθούν οι διαφορές μεταξύ των πιο ανεπτυγμένων και των λιγότερο ανεπτυγμένων περιφερειών.
Στόχος πολιτικής 2: Μια πιο πράσινη, ανθεκτική, με χαμηλές εκπομπές αερίων ρύπων Ευρώπη που θα μεταβεί σε μια οικονομία με μηδενικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, προωθώντας την καθαρή και δίκαιη ενεργειακή μετάβαση, τις πράσινες και γαλάζιες επενδύσεις, την κυκλική οικονομία, τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν, την πρόληψη και διαχείριση των κινδύνων και τη βιώσιμη αστική κινητικότητα..
Αιτιολόγηση της επιλογής του στόχου πολιτικής: Στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Πράσινο Σχέδιο έχει θέσει ως φιλόδοξο στόχο τη μετατροπή της οικονομίας της ΕΕ προς ένα βιώσιμο μέλλον και την επίτευξη μιας κλιματικά ουδέτερης και κυκλικής οικονομίας έως το 2050. Προκειμένου να συμβάλει στη μετάβαση σε μια οικονομία με μηδενικές καθαρές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, με βάση το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, επιλέχθηκαν πολιτικές με στόχο τη μετάβαση σε καθαρή και δίκαιη ενέργεια, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), την απαλλαγή των κτιρίων και της οικονομίας από τον άνθρακα, τη δημιουργία έξυπνων ενεργειακών δικτύων, την ανάπτυξη της πράσινης και γαλάζιας οικονομίας, την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και τον μετριασμό των επιπτώσεών της, την ενίσχυση της πρόληψης και της διαχείρισης των κινδύνων και των φυσικών καταστροφών, τη βιώσιμη ανάπτυξη της ύδρευσης και της αποχέτευσης, τη μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία, την ενίσχυση της βιοποικιλότητας, μεταξύ άλλων μέσω της ανάπτυξης πράσινων αστικών υποδομών, και την προώθηση της βιώσιμης αστικής κινητικότητας. Όλες αυτές οι επιλεγμένες πολιτικές θα συμβάλουν στη διαδικασία πράσινης μετάβασης.
Στόχος πολιτικής 5: Να φέρουμε την Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες ενθαρρύνοντας τη βιώσιμη και ολοκληρωμένη ανάπτυξη όλων των τύπων περιοχών και τοπικών πρωτοβουλιών.
Αιτιολόγηση της επιλογής του στόχου πολιτικής: Οι πολιτικές επιλέχθηκαν λαμβάνοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές για τις επενδύσεις από το παράρτημα Δ της έκθεσης για την Κροατία το 2019, το οποίο, μεταξύ άλλων, καθορίζει ως ανάγκες προτεραιότητας την ενίσχυση του ρόλου των κορυφαίων οικονομικών κέντρων ως μοχλών περιφερειακής ανάπτυξης και τη βιώσιμη και ολοκληρωμένη ανάπτυξη των λειτουργικών τους περιοχών, καθώς και την ανάγκη για επενδύσεις με στόχο τη μείωση των ανισοτήτων μεταξύ των περιφερειών και λαμβάνοντας υπόψη τις γεωγραφικές ιδιαιτερότητες (νησιά), την ενθάρρυνση της οικονομικής δραστηριότητας και τη σύνδεσή τους με τα κορυφαία ανεπτυγμένα κέντρα με έμφαση στην ενεργειακή αυτονομία των νησιών.
Το πρόγραμμα αυτό συνδέεται με την πολιτική επίτευξης στόχοι 4: Μια Ευρώπη χωρίς αποκλεισμούς με πιο έντονη κοινωνική συνιστώσα μέσω της εφαρμογής του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων.
Αιτιολόγηση της επιλογής του στόχου πολιτικής: Η Κροατία αντιμετωπίζει πολυάριθμες προκλήσεις όσον αφορά την απασχόληση, τα κοινωνικά ζητήματα και τις δεξιότητες, ορισμένες από τις οποίες εξακολουθούν να επηρεάζονται από τις συνέπειες της πανδημίας COVID-19. Όλες οι επενδύσεις θα ακολουθούν τις αρχές της πρόληψης του διαχωρισμού και των διακρίσεων, με έμφαση στην ενθάρρυνση της πρόσβασης σε κανονικές υπηρεσίες χωρίς αποκλεισμούς στην εκπαίδευση, τη στέγαση, την απασχόληση, την υγεία και την κοινωνική φροντίδα. Το ποσοστό απασχόλησης αυξήθηκε από 57,2 το 2013 σε 68,2% το 2021, ενώ ο στόχος του ανθρώπινου δυναμικού του πυλώνα της ΕΕ για τα κοινωνικά δικαιώματα έως το 2030 είναι 75%. Η πρόσβαση στην αγορά εργασίας είναι ιδιαίτερα δύσκολη για τις γυναίκες, τους νέους και τα άτομα με αναπηρία. Το 2018, 0,72% του ΑΕΠ διατέθηκαν για μέτρα ενεργητικής πολιτικής απασχόλησης (MAPZ), λιγότερο από τα περισσότερα άλλα κράτη μέλη. Προκειμένου να βελτιωθούν τα αποτελέσματα στην αγορά εργασίας, είναι απαραίτητο να ενισχυθούν τα μέτρα κατάρτισης και επανακατάρτισης. Το ποσοστό συμμετοχής των παιδιών στην προσχολική εκπαίδευση είναι ένα από τα χαμηλότερα με 81,8% (ΕΕ 95,2). 69% των παιδιών Ρομά ηλικίας 3-6 ετών δεν παρακολουθούν νηπιαγωγείο και προσχολική εκπαίδευση. Περισσότεροι από 60% των μαθητών στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση δεν αποκτούν εργασιακή εμπειρία κατά τη διάρκεια της σχολικής εκπαίδευσης και είναι απαραίτητο να εξασφαλιστεί η υποστήριξη της επαγγελματικής εκπαίδευσης από άποψη συνάφειας και ποιότητας. Το ποσοστό του κινδύνου φτώχειας είναι 20,5% (ΕΕ 21,5), πιο έντονο σε ορισμένες ομάδες, και ο στόχος της ΥΕ του πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων της ΕΕ είναι να μειωθεί το ποσοστό του κινδύνου φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού έως το 2030 κατά 298.000 άτομα. Στην Κροατία, η φτώχεια έχει ισχυρή εδαφική διάσταση. Οι ειδικές ανάγκες των περιοχών που απειλούνται από τη φτώχεια σχετίζονται με τα γεωγραφικά χαρακτηριστικά τους, τους κοινωνικοοικονομικούς παράγοντες και τη μακροχρόνια υποβάθμιση, η οποία δεν τους επιτρέπει να αξιοποιήσουν τις δυνατότητές τους. Η διαδικασία της αποϊδρυματοποίησης τα τελευταία 10 χρόνια έχει ενταθεί και έχει καταγράψει πρόοδο, αλλά ακόμα περισσότερα από 20% των παιδιών χωρίς επαρκή γονική φροντίδα, με προβλήματα συμπεριφοράς, αναπτυξιακές δυσκολίες, και περισσότερα από 80% των ατόμων με νοητική αναπηρία έχουν ιδρυματική μορφή φροντίδας. Οι δομές φιλοξενίας σε σπίτια για ηλικιωμένους και ασθενείς καλύπτουν μόνο 3,68% των ηλικιωμένων άνω των 65 ετών, ενώ η κάλυψη των υπηρεσιών κατ' οίκον βοήθειας είναι ανεπαρκής. Η μακροχρόνια φροντίδα είναι ανεπαρκώς ανεπτυγμένη και σημαντικά ιδρυματοποιημένη (HR 2019. εκδόσεις 3.03%- ΕΕ 16.11%), 13% των ατόμων που εξαρτώνται από τη φροντίδα λαμβάνουν ιδρυματική φροντίδα, 14% επίσημη βοήθεια στο σπίτι. Η έλλειψη και η περιφερειακή ανομοιομορφία της κοινωνικής. η υπηρεσία επηρεάζει τα παιδιά, τους νέους, τις οικογένειες που κινδυνεύουν από τη φτώχεια και τον κοινωνικό. αποκλεισμό, τα άτομα με αναπηρία, τους ηλικιωμένους, τους άστεγους, τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας, την εμπορία ανθρώπων, τα άτομα με προβλήματα εξάρτησης.
Η πανδημία COVID-19 και δύο καταστροφικοί σεισμοί στην Κροατία σημάδεψαν το 2020 και το 2021. Οι δραστηριότητες που αναλήφθηκαν σε εθνικό επίπεδο κατά τη διάρκεια της κρίσης COVID ευθυγραμμίστηκαν επιτυχώς με τα μέσα της ΕΕ προκειμένου να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας και η υγεία των πολιτών, ωστόσο θεωρείται ότι η πανδημία είχε σημαντικές επιπτώσεις σε ορισμένες ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, ιδίως όσον αφορά την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, κοινωνικές και εκπαιδευτικές υπηρεσίες. Το πρόγραμμα "Αποτελεσματικοί ανθρώπινοι πόροι 2021-2027" αποσκοπεί, μεταξύ άλλων, στη συμβολή στην ανάκαμψη από την κρίση, προκειμένου η Κροατία να συνεχίσει τις αναπτυξιακές τάσεις πριν από την πανδημία. Κατά την εφαρμογή του προγράμματος ESF 2014-2020. η εταιρική σχέση με τους κοινωνικούς εταίρους και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών (ΟΚΠ) έδειξε πλήρη δυναμική για την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί στο πρόγραμμα. Μέσω της υλοποίησης δραστηριοτήτων, οι κοινωνικοί εταίροι και οι ΟΚΠ έχουν την ευκαιρία να αναπτύξουν τις ικανότητές τους για την επίτευξη των στόχων του ΕΚΤ+. Οι ΟΚΠ δραστηριοποιούνται ιδιαίτερα στην παροχή κοινωνικών υπηρεσιών και στην υλοποίηση δραστηριοτήτων για την κοινωνική ένταξη ευάλωτων ομάδων, ενώ οι κοινωνικοί εταίροι αποτελούν βασικό ενδιαφερόμενο μέρος στην αγορά εργασίας. Οι επενδύσεις από το πρόγραμμα ΕΚΤ+ θα συμβάλουν στην ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη. Δεδομένων των σημαντικών περιφερειακών διαφορών στις ανάγκες στους τομείς της απασχόλησης, της κοινωνικής ένταξης, της εκπαίδευσης και της υγείας, οι επενδύσεις του ΕΚΤ+ θα έχουν περιφερειακό/τοπικό χαρακτήρα κατά το σχεδιασμό των παρεμβάσεων, λαμβάνοντας υπόψη τις συγκεκριμένες τοπικές και περιφερειακές ανάγκες. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις κοινωνικές υπηρεσίες και τις υπηρεσίες υγείας, όπου οι επενδύσεις θα γίνουν με βάση τη χαρτογράφηση των αναγκών σε τοπικό επίπεδο (Zajeli, κοινοτικές υπηρεσίες, προσωπικοί βοηθοί κ.λπ.).
Συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ωστόσο, οι απόψεις και οι γνώμες που εκφράζονται είναι αποκλειστικά και μόνο του/των συγγραφέα/ων και δεν αντικατοπτρίζουν κατ' ανάγκη τις απόψεις και τις γνώμες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ούτε η Ευρωπαϊκή Ένωση ούτε η χορηγούσα αρχή μπορούν να θεωρηθούν υπεύθυνες γι' αυτές.